1 Mart tezkeresi, Irak savaşı öncesi Hükümet tarafından 25 Åžubat 2003’de TBMM’ye sunulan ve tam adı Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yabancı ülkelere gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunması için Hükümet’e yetki verilmesine iliÅŸkin BaÅŸbakanlık Tezkeresi olan tezkere.
Oylama; TBMM kararı
Yapılan oylamaya 533 milletvekili katıldı, 250 ret, 264 kabul, 19 çekimser oyu kullanıldı. Ancak, Anayasa’nın 96. maddesinde öngörülen salt çoÄŸunluÄŸa ulaşılamadı. Bu durumda, tezkere kabul edilmemiÅŸ sayıldı.
TBMM’deki oylamada TBMM BaÅŸkanı Bülent Arınç anayasa gereÄŸi oy kullanamadı. AK Parti’de 361 milletvekili oy kullandı. AK Parti oylamada 97 fire verdi. (Editörün notu: Oylamada  HAYIR oyu veren milletvekillerinin hiçbiri 2007 seçimlerinde aday olarak göster(t)ilmedi.)
1 Mart Tezkeresinin Reddi
Tezkerenin reddedilmesi Amerikalılarda hayal kırıklığı yaratmıştır. Türk hava sahasını, liman ve topraklarını en önemlisi İncirlik Hava Ãœssü’nü kullanamayan ABD Irak iÅŸgali sırasında büyük bir baÅŸarısızlığa uÄŸramış ve ağır bir ekonomik ve sosyal fatura ödemek zorunda kalmıştır.
BaÅŸkan Bush ve ekibi Amerikan toplumu tarafından dahi büyük ölçüde tepki almış, umduÄŸunun aksine Irak’ta hiç beklemediÄŸi ölçüde sivil direniÅŸle karşı karşıya kalmıştır.
1 Mart tezkeresinin reddi ile soğuk duş etkisi yaşayan ABD misilleme olarak Çuval olayını gerçekleştirmiştir.
1 Mart Tezkeresinin Etkileri
22 Temmuz 2007 genel seçimleri öncesinde AK Parti Adana milletvekili Abdullah ÇALIŞKAN ile yapılan söyleşide 1 Mart tezkeresinin ABD ve Türkiye açısından önemine dair çarpıcı açıklamalar bulunmakta:
– AKP’de 156 milletvekili liste dışı kaldı. Bekliyor muydunuz bunu?
– DoÄŸrusu böyle bir tasfiye beklemiyorduk. Bizim tahminimiz, 60 ila 70 arasında arkadaşımızın liste dışı kalacağıydı. Ama sadece 156 kiÅŸiyle kalmadı bu. 13 kiÅŸi gönüllü olarak aday olmadı. Bir de seçilemeyecek sıralarda olan arkadaÅŸlarımız var. AÅŸağı yukarı 200’e yakın milletvekili arkadaşımız bu dönem Meclis’e giremeyecek. Bu, beklenmedik bir rakam. Bir iktidar partisi için yüzde 60 inanılmaz bir rakam. Kendi iktidarınızda böle bir tasfiyeyi düşünmek bile mümkün deÄŸil.
– Bu duruma üzüldünüz mü? Böylesi kökten bir vitrin deÄŸiÅŸikliÄŸine gidilmesine ne sebep oldu sizce?
– Tabii ki üzüldük. Ancak sebebini sonuçtan yola çıkarak analiz etmeye çalışıyoruz. Çünkü, partimizin yetkili organları ve kiÅŸileri bu konuda hiçbir açıklama yapmadı. Türkiye konjonktürünü, siyasal geliÅŸmeleri, uluslararası geliÅŸmeleri düşünerek baktığımızda ÅŸunu söyleyebilirim; Türkiye üzerinde siyasete bir müdahale söz konusudur. Türkiye’de siyaset dönüştürülmek isteniyor. Siyasette bir deÄŸiÅŸim gerçekleÅŸtirilmek isteniyor.
Irak’ın Kuzey’indeki hadiselerden dolayı Türkiye’de tepkisiz bir toplum oluÅŸturulmak isteniyor. 1 Mart 2003’ü hatırlarsanız, Londra’da 3 milyon kiÅŸilik, Atina’da 1 milyon kiÅŸilik Irak iÅŸgalini protesto gösterisi oldu ama Türkiye’de 10 bin kiÅŸilik bir protesto gösterisi bile düzenlenmedi. Ä°ÅŸte Türkiye gerçeÄŸinin fotoÄŸrafı bu! Tepkisiz bir toplum için de tepkisiz partiler oluÅŸturmak isteniyor. Bunu için de partiler ideolojilerden arındırılıyor, kimliksiz ve kiÅŸiliksiz bir hale getiriliyor.
– AK Partideki ‘tasfiye’ için gösterebileceÄŸiniz somut sebepler var mı?
– 3 tarihi çok önemsiyorum. 1 Mart Tezkere’si, 27 Nisan ‘Muhtıra’sı ve 5 Mayıs 2007’de BaÅŸbakan ErdoÄŸan ile Genelkurmay BaÅŸkanı Büyükanıt’ın Dolmabahçe’deki baÅŸ baÅŸa görüşmesi.
1 Mart’ta ABD, ilk defa uluslararası alanda sert bir tokat yedi. TBMM’nin ortaya koymuÅŸ olduÄŸu irade ile ABD istediÄŸini elde edemedi. Dolayısıyla ABD’nin Irak’ı iÅŸgal maliyeti çok büyük paralara mal oldu. Ä°ÅŸgal Türkiye üzerinden olsaydı bunun maliyeti çok daha düşük olacaktı.
Körfez’den iÅŸgal, ABD’ye ÅŸu ana kadar 3 binden fazla askerinin ölmesine ve milyarlarca dolat maddi kayba neden oldu. 2007 bütçesinden de sadece Irak’taki askerleri için 100 milyar dolar para ayrıldı. ABD’nin kaybettiÄŸi itibar ise ölçülemeyecek düzeyde.
Türkiye’nin ve AK Parti’nin itibarı ise aksine arttı. GittiÄŸimiz Ä°slam ülkelerinde hâlâ insanlar boynumuza sarılıp şükranlarını bildiriyorlar. Bunu hazmedemeyen Amerika, 1 Mart’tan bu yana Tezkere’nin intikamını almak peÅŸindeydi.
– Tasfiyeler, intikam planının bir parçası mıydı?
– Tasfiyenin özelliklerine bakarsak, 1 Mart Tezkeresi’ne ‘ret’ verenlerin ve milli hassasiyetleri yüksek milletvekillerinin yoÄŸunlukta olduÄŸunu görüyoruz. 27 Nisan Muhtırası ve ardından 5 Mayıs’taki Dolmabahçe görüşmesi de üst üste konulunca böyle yorumlamak mantıklı. TeÅŸkilat çalışmalarında gecesini gündüzüne katarak çalışan arkadaÅŸlarımız liste dışı kalınca bu 3 tarihin ne kadar önemli olduÄŸunu ve Türkiye’deki iç siyaseti, etkilediÄŸini görmüş olduk.
Kaynak: Gerçek Hayat Dergisi, Sayı: 347 – 15.06.2007
—
Konuyla ilgili videolar:
http://www.youtube.com/watch?v=y7rMRVFZnVc
http://www.youtube.com/watch?v=TaYs7vfq30w
https://www.youtube.com/watch?v=pBCcjEzMrao